Quy luật của sự ái kỷ - Chuyển hóa tình yêu bản thân thành sự cảm thông
Nhu cầu thôi thúc hàng đầu của con người là sự chú ý của kẻ khác.
Đầu đời, chúng ta luôn nhận được sự chú ý của ba mẹ, nhưng càng lớn chúng ta càng ít nhận được sự chú ý ở người khác hơn là chúng ta mong muốn, vì vậy chúng ta hình thành một bản ngã, một người khác ở bên trong chúng ta để an ủi và giúp ta cảm thấy có giá trị từ bên trong (bản ngã này có thể bao gồm sở thích, quan niệm, cách nhìn nhận thế giới, những thứ ta đánh giá cao). Chúng ta phát triển bản ngã này đến một lúc chúng ta nhận ra là bản ngã này đã quá xa với hiện thực chúng ta (những người khác sẽ nói cho chúng ta về sự ảo tưởng này), chúng ta tự nghi ngờ bản thân và điều chỉnh. Nếu nó được thực hiện một cách đúng đắn, chúng ta sẽ hình thành một bản ngã mà chúng ta có thể quý trọng và đánh giá cao, là nơi nương tựa cho bản thân và đồng thời cũng giống với thực tế của ta, lúc đó năng lượng chúng ta hướng vào bên trong và chúng ta thành trung tâm sự chú ý của chính mình. Nếu có những khoảnh khắc hoài nghi, chán nản, thì tình yêu bản thân sẽ nâng chúng ta lên, khiến chúng ta thấy xứng đáng và thậm chí vượt trội hơn người khác.
Người ái kỷ sâu
Những người "ái kỷ sâu" là những người không có bản ngã bên trong, họ không có bản ngã nào để rút lui vào bên trong đó, và họ hoàn toàn phụ thuộc vào sự chú ý mà họ có thể nhận được từ những người khác để họ cảm thấy mình đang sống và có giá trị, họ sẽ làm mọi cách để thu hút sự chú ý của người khác. Người ái kỷ sâu thường là những người bị cha mẹ ruồng bỏ hoặc quan tâm thái quá khi còn nhỏ. Biểu hiện của họ khi bị sỉ nhục, thách thức, họ không có một sự phòng vệ nào, không có thứ gì đó bên trong để an ủi và khẳng định giá trị của họ, từ đó họ phản ứng lại bằng sự phẫn nộ cao độ, khao khát trả thù và tràn ngập cảm xúc về sự công bằng, đây là cách để đấu tranh với những bất an của họ, lúc đó họ tự nhận mình là nạn nhân bị tổn thương để thu hút sự cảm thông của người khác. Họ thường xoay chuyển cuộc hội thoại về bản thân mình, họ nổi cáu nếu thấy người khác được chú ý hơn mình, họ thường biểu lộ sự tự tin cực độ. Họ coi những người khác như là công cụ cho sự chú ý và công nhận của họ, họ muốn điều khiển người khác. Họ thường xuyên và liên tục suy nghĩ về việc người khác nghĩ gì về mình, điều này khiến họ mất năng lượng và hay bồn chồn, họ có xu hướng đổi việc thường xuyên, họ là bậc thầy trong việc lôi kéo chúng ta và cảm xúc của chúng ta, khiến chúng ta cảm thấy có lỗi nếu họ muốn.
Sự ái kỷ thiết thực
Chúng ta đều là những kẻ ái kỷ, chúng ta thích tâng bốc, chúng ta đều háo hức được nói, chúng ta thích chia sẻ ý tưởng của mình, cách để không rơi vào ái kỷ sâu là phát triển một bản ngã để ta dựa vào.
Sự ái kỷ thiết thực: đây là thứ cần thiết cho con người. Chúng ta yêu bản thân mình, nhưng chúng ta cũng có bản ngã để có thể dựa vào. Ta không liên tục cảm thấy bất an hay tổn thương, không luôn cần thiết phải lôi kéo sự chú ý, chúng ta hướng sự chú ý của mình không phải vào việc lôi kéo sự chú ý của người khác mà vào công việc và xây dựng mối quan hệ với mọi người.
Người ái kỷ lành mạnh/thiết thực có một ý thức mạnh mẽ và linh hoạt về bản ngã. Họ phục hồi nhanh từ những tổn thương hay sự lăng nhục, không cần quá nhiều sự công nhận từ người khác, họ nhận ra khuyết điểm của bản thân, họ có thể chế giễu những khuyết điểm này mà không thấy bị xúc phạm bởi sự coi thường.
Người ái kỷ lành mạnh phát triển năng lượng của mình theo 2 hướng: 1. vào công việc và 2. hướng tới mọi người, phát triển khả năng cảm thông.
Sự cảm thông
Khi tự tin và tin rằng mình không cần phải người khác chú ý nữa, thì ta sẽ bắt đầu chú ý vào người khác. Sự cảm thông giúp chúng ta phát triển, công việc tiến triển, tạo ra động lực tích cực, được mọi người yêu mến, từ đó giành được quyền lực mềm của xã hội.
Bốn thành tố tạo nên sự cảm thông:
1. Thái độ cảm thông:
Phải xem con người như một thứ gì đó chưa được khám phá đằng sau tấm mặt nạ, từ bỏ phán xét chớp nhoáng, hãy mở rộng tâm trí và sẵn sàng khám phá người xung quanh với một tinh thần tò mò và không phán xét. Hãy thực sự lắng nghe họ, loại bỏ những giọng nói, cuộc độc thoại nội tâm của bản thân đi. Bạn cần loại bỏ những định kiến hơn người, phán xét người khác, chú trọng vào hoàn cảnh của họ khi họ đang nhắc đến những sai lầm của họ, thay vì hướng lỗi lầm vào bản thân họ (như cách ta thường làm), bạn không được có cảm giác vượt trội hơn người khác quá nhiều khi họ kể về họ, khi bạn cảm thấy bạn thấp hơn họ về một mặt nào đó, tức là người đó có gì đó cho bạn học tập, thì bạn sẽ trao cho họ sự chú ý.
2. Cảm thông tự nhiên theo bản năng
Tất cả chúng ta đều có xu hướng nắm bắt được những cảm xúc của người khác. Một người giỏi cảm thông thường hay bắt chước những gì đối phương đang cảm thấy, đặt mình vào vị trí của đối phương và cảm nhận. Bạn hấp thụ mạnh mẽ tâm trạng của họ và phản ánh nó lại cho họ, bạn tạo nên một cảm giác hoà hợp. Lưu ý là cần phải giữ khoảng cách, không nên hoàn toàn bị vướng vào những cảm xúc của người khác. Cái mình cần là tưởng tượng mình đang ở vị trí của người đó và cũng có khả năng thoát ra hoàn toàn được vị trí đó.
3. Cảm thông bằng cách phân tích:
Dùng khi chúng ta không thể cảm thông một cách tự nhiên với họ được (họ quá tồi tệ hoặc họ là đối thủ của ta...). Thực hiện thông qua đối thoại và thu thập các thông tin để cho phép bản thân thâm nhập vào tinh thần người khác. Thu thập thông tin về thời thơ ấu của họ. Con người phát triển nhũng quan niệm về thứ mà họ coi là mạnh mẽ, nhạy cảm, rộng lượng hay yếu đuối dựa vào cho mẹ và mối quan hệ của họ với nhau. Mối quan hệ bây giờ cũng nói lên được mức độ thích chống đối hay dễ phục tùng của họ. Sở thích với các đối tác của họ cũng nói lên nhiều điều. Nếu họ miễn cưỡng thì hãy đặt một câu hỏi mở và nói về bản thân mình trước, mọi người rất thích nói về bản thân họ và quá khứ của họ. Mục tiêu là tìm kiếm những thứ khiến họ trở nên độc đáo.
4. Kỹ năng cảm thông
Cần phải luyện tập để nâng cao kỹ năng này, tiếp xúc trực tiếp với nhiều người, gặp đa dạng các kiểu người. Giữ sự linh động không phán xét trong tâm trí, không gán họ vào các hình mẫu nhất định, quan sát họ lúc họ đang nói (con người có thể rất khác nhau tuỳ theo các cá nhân mà họ tiếp xúc, hoàn cảnh lúc đó...) Tập trung không phải vào các vấn đề của họ mà vào tâm trạng và sắc thái biểu cảm của họ (vốn liên tục biến chuyển)