Quy luật của sự đố kỵ - Cảnh giác với cái tôi mong manh
Con người buộc phải so sánh bản thân với nhau, chúng ta đo lường tình trạng của một người, mức độ tôn trọng và chú ý tới những gì mà họ nhận được, lưu ý tới bất cứ khác biệt nào giữa những gì họ có và chúng ta có.
Một số người sử dụng nhu cầu này để vươn lên trong công việc, số khác biến thành sự đố kỵ sâu sắc, cảm giác tự ti, thất vọng dẫn đến các cuộc tấn công và phá hoại ngấm ngầm.
Không ai thừa nhận mình đố kỵ, vì nó có tính chất độc hại về mặt xã hội, nó cho thấy sự bất an sâu sắc cùng với sự thù địch, một mưu đồ rất xấu xa cắhc chắn sẽ đẩy mọi người ra xa. Phải nhận ra những dấu hiệu: những lời khen ngợi và tình bạn có vẻ quá dạt dào tình cảm và không cân xứng, sự soi mói tế nhị hướng vào bạn bên dưới lớp vỏ bọc của sự hài hước, tốt bụng, sự khó chịu rõ rệt trước thành công của bạn.
Hãy thoát khỏi sự đố kỵ bằng cách hướng sự chú ý ra khỏi bản thân bạn. Phát triển ý thức về giá trị bản thân từ các tiêu chuẩn nội bộ và đừng so sánh liên miên không ngớt.
Với sự đố kỵ xuất hiện, mong muốn ngấm ngầm gây tổn thương hoặc đánh cắp từ người bị đố kỵ, để chấn chỉnh bất công đi kèm với sự vượt trội được cho là của người đó.
Sự đố kỵ là một cảm xúc đau đớn, một sự thừa nhận về sự thấp kém của chính chúng ta, một cái gì đó không thể chịu đựng được với loài người, do đó chúng ta không muốn suy ngẫm về nó, muốn che giấu nó khỏi chính mình và không nhận thức được cách chúng thúc đẩy hành động của chúng ta
Sự đố kỵ xảy ra phổ biến và đau đớn nhất là giữa những người bạn. Đôi khi họ quay lưng lại với chúng ta, phản bội, phá hoại, chỉ trích xấu xa mà họ ném vào chúng ta mà chúng ta thường ít hiểu được nguyên nhân của hành động này là sự đố kỵ tiềm ẩn.
Nghịch lý là những người cảm thấy ghen tị ngay từ đầu với chúng ta thường có động lực để trở thành bạn của chúng ta. Họ cảm thấy sự vượt trội của chúng ta trong một mảng nào đó, họ ngưỡng mộ, bị lôi cuốn nhưng cũng đồng thời là đố kỵ. Và khi ta trở thành bạn của họ, họ có thể nguỵ trang và không thừa nhận sự đố kỵ này.
Họ coi kẻ đố kỵ là người may mắn, có quá nhiều tham vọng và hầu như không tài ba gì cho lắm. Với tu cách bạn bè, họ biết điểm yếu của chúng ta và sẽ gây tổn thương cho chúng ta dễ hơn, họ có vị trí tốt hơn để phá hoại, giao rắc tình trạng hỗn loạn, đánh cắp bạn đời. Một khi bị tấn công, chúng ta có xu hướng thấy tội lỗi và bối rối “lẽ ra mình đáng nhận được những lời chỉ trích của họ”. Chúng ta cảm thấy bị tổn thương nhiều hơn và bị phản bội, khi đó kẻ đố kỵ sẽ mãn nguyện.
Dù họ có thể rất khéo lảng tránh và có nhiều thủ đoạn, nhưng luôn có dấu hiệu cảnh báo. Rất khó để nhận ra sự đố kỵ vốn thúc đẩy mọi người hành động hay thậm chí biết rằng chúng ta đã gánh chịu một cuộc tấn công từ lòng đố kỵ của người khác. Đây là nguyên nhân khiến nó trở nên nguy hiểm và đối phó với chúng khá mệt mỏi.
Hãy chú ý nhiều hơn đén ấn tượng đầu tiên của bạn. Những giây phút mới gặp, chúng ta thường có trực giác rằng người kia là giả dối nhưng sau đó quên mất điều đó vì điệu bộ thân thiện của họ. Chúng ta luôn có cảm giác tốt đẹp hơn đối với người tỏ ra thích chúng ta, và kẻ đố kỵ biết như thế.
Hãy dựa vào ý kiến của bạn bè hoặc bên thứ ba trung lập.
Sự đố kỵ có thể rò rỉ qua những ánh nhìn bất ngờ và những nhận xét có tính chất miệt thị. Những kẻ đố kỵ sẽ đưa ra những lời khuyên có tính chất bối rối: một điều gì đó chống lại lợi ích của chúng ta nhưng rất có lý ở phía họ. Họ muốn chúng ta phạm sai lầm và thường sẽ tìm cách dẫn chúng ta đến đó. Ngược lại, sự thành công hoặc sự gia tăng chú ý mà chúng ta đạt được khiến cảm xúc của họ bị rò rỉ nhiều hơn.
Sự đố kỵ không bao giờ được thể hiện ra trực tiếp, không trực tiếp giống như cách chúng ta tức giận. Tất cả chúng ta đều thấy đố kỵ, chúng ta cảm giác rằng người khác có nhiều hơn ta, nhưng chúng ta cũng đồng thời cảm thấy hơi bất lực để có được những thứ đó, nó gợi lên sự thừa nhận rằng bản thân thấp kém hơn họ về thứ gì đó mà chúng ta coi trọng. Sự thấp kém này làm chúng ta đau đớn và càng tệ hại hơn khi những người khác thấy rằng chúng ta đang cảm thấy điều này. Nên ngay khi chúng ta thấy cơn đố kỵ đầu tiên xuất hiện, chúng ta phải che đậy nó với chính mình. Chúng ta không cảm thấy đố kỵ mà chúng ta cảm thấy bất công, chúng ta cảm thấy bực tức, giận dữ đối với sự bất công này. Khi chúng ta tự thuyết phục bản thân là không phải sự đố kỵ đang thôi thúc mà là thứ gì khác, chúng ta cũng khiến cho những người khác rất khó để phát hiện ra sự đố kỵ tiềm ẩn này. Họ sẽ chỉ nhìn thấy sự tức giận, phẫn nộ, lời chỉ trích có tính thù địch, lời khen ngợi hiểm độc… của chúng ta.
Thời nay chúng ta không bạo lực nữa, thay vào đó chúng ta thể hiện sự đố kỵ của mình bằng việc phát hoại công việc, mối quan hệ, huỷ hoại danh tiếng, hành hạ đối tượng bằng những lời chỉ trích nhằm vào bất an cơ bản nhất của họ. Điều này cho phép chúng ta duy trì vị trí xã hội của chúng ta trong khi gây hại. Người đố kỵ biện minh với chính bản thân họ rằng họ làm như vậy để điều chỉnh lại những bất công hoặc sự mất cân bằng.
Công việc của bạn là phải nhận ra được sự đố kỵ đằng sau sự tức giận, phẫn nộ, lời chỉ trích… Trong khi phân tích phải tàn nhẫn và quyết tâm đi đến gốc rễ của điều đã thúc đẩy mọi người.
Cần phân biệt sự đố kỵ thụ động và chủ động. Ai trong chúng ta cũng mang sự đố kỵ trong người. Khi sự đố kỵ dâng lên đến cấp độ ý thức, chúng ta sẽ muốn nói hoặc làm gì đó gây tổn thương đến đối tượng để giải toả cảm xúc. Sự đố kỵ thụ động làm cho con người không làm bất cứ điều gì gây tổn hại đến mối quan hệ với những người xung quanh. Nếu phát hiện ra sự đố kỵ thụ động ở người khác (những lời gièm pha và nhữugn nhận xét quá tự nhiên…) bạn chỉ nên chấp nhận nó như một hình thức giải toả cảm xúc của loài người khi sự đố kỵ nổi lên.
Đôi khi, sự đố kỵ chuyển từ thụ động sang chủ động, ý thức cơ bản về sự thấp kém quá mạnh mẽ, dẫn tới sự thù địch không được giải toả qua một lời nhận xét hoặc gièm pha. Làm việc với kẻ đố kỵ trong thời gian dài có thể gây đau đớn và bực bội, nhưng cảm giác phẫn nộ chính đáng đối với kẻ đố kỵ có thể tiếp thêm sinh lực cho họ.
Mục tiêu của bạn là phát hiện ra những dấu hiệu của sự đố kỵ khi nó trở nên nguy hiểm bằng cách:
- Học các dấu hiệu có thể bị rò rỉ ra ngoài
- Nhận thức được những dạng người có xu hướng hành động theo lòng đố kỵ
- Hiểu các tình huống và hành động có thể kích hoạt sự đố kỵ chủ động ở mọi người.
Những dấu hiệu của sự đố kỵ
Các dấu hiệu rất khó nhận ra. Một dấu hiệu riêng rẽ báo hiệu sự đố kỵ thụ động hoặc yếu ớt, nhưng sự kết hợp lặp lại của các dấu hiệu, sẽ chỉ báo sự đố kỵ chủ động.
Những vi biểu hiện
Ấn tượng đầu tiên thường chính xác nhất vì khi sự đố kỵ bắt đầu xuất hiện, họ vẫn chưa tự lừa chính mình được bằng một cái gì đó khác, chính vì thế họ sẽ dễ bị rò rỉ hơn. Nó được biểu hiện rõ ràng nhất qua đôi mắt.
Đôi mắt của họ sẽ xoáy sâu vào bạn trong giây lát, một cái nhìn cho thấy sự khinh bỉ và một chút thù địch. Khi họ nhìn, khoé miệng họ thường nhếch ngược về phía dưới chút xíu và cằm nhô ra. Nó trực tiếp và có vẻ lâu hơn bình thường nhưng không kéo dài quá 1-2 giây. Tiếp theo sau đó là một nụ cười căng thẳng và giả tạo. Thông thường chuỗi biểu hiện này xảy ra khi bạn đột nhiên quay đầu về hướng họ, hoặc bạn sẽ cảm thấy đôi mắt của họ đang nhìn thẳng vào sau gáy của bạn mà không cần nhìn trực tiếp vào mặt họ.
Có một cáhc để khơi gợi những cái nhìn này là nói với những kẻ bị nghi là đố kỵ một tin nào đó tốt về bản thân bạn, một sự thăng cấp, một tình yêu mới, thú vị. Bạn sẽ nhận thấy một biểu hiện rất nhanh chóng của sự thất vọng. Giọng nói của họ khi chúc mừng để lộ sự căng thẳng. Tương tự, hãy nói với họ một rủi ro nào đó của bạn và chú ý tới vi biểu hiện của niềm vui không thể kiểm soát được, họ không thể không có chút hân hoan nào khi nghe đến rủi ro của người mà họ đố kỵ.